HP/De Tijd, 16/07/93
Ad Fransen
W.F. Hermans in Mandarijnen op zwavelzuur: “Wat is wereldliteratuur? Het is literatuur die in de provincie speelt waar de hele wereld belangstelling voor heeft.”
Toch wil het niet lukken met zijn boeken in het buitenland.
Hermans is als enige van de Grote Drie gepasseerd voor de Frankfurter Buchmesse 1993, waar Nederland het thema is. Reve en Mulisch wel, maar Hermans niet!?
Pauline Sarkar, directeur van de Buchmessestichting: “Een auteur moet recent in het Duits vertaald zijn. De boeken van Hermans zijn verramsjt.”
Het is toch een internationale Buchmesse? “Frankrijk heeft ook geen recente vertalingen van hem.”
Aanwezigheid bij de Buchmesse kan wellicht stimulerend werken.
“Nee, het werk van Hermans slaat niet aan, is misschien te Nederlands.”
Daar draait het toch om?
“Ja, maar de mensen moeten het in de boekhandel wel kunnen nalezen. Als Polen in Nederland iets doet, wil je je toch ook verdiepen in die literatuur.”
Op Pauline Sarkars lijstje staan wel Astrid Roemer, Philomena Wong, Benno Barnard, Jan Blokker en Tsjêbbe Hettinga voor het Friese bloed. Die gooien toch ook geen hoge ogen bij de Oosterburen.
“Ja, maar Duitsers willen altijd weten wat je doet met je koloniale verleden en Blokker en Barnard komen voor het thema Toleranz und Selbstironie. Vinden die Duitsers heerlijk.”
Hermans zelf kan er niet echt om treuren: “Ik gun een ander graag een pretje en ik ben niet dol op dit soort grappen. Onder Professoren en Nooit meer slapen zijn in het Duits vertaald, ik kreeg lovende kritieken, maar men leest het niet en dan houdt het op.”
Dat in Frankrijk geen boek van hem in de winkel ligt, is een ander verhaal:: “In 1987 zijn twee vertaalcontracten getekend bij uitgeverij Actes Sud; voor Het behouden huis en Nooit meer slapen. Topvertaler Philippe Noble zou het werk doen. Na tweeënhalf jaar stond er nog geen woord op papier. Een dun boekje als Het behouden huis, dat ik veertig jaar geleden in drie weken heb geschreven, kon hij niet eens in tweeënhalf jaar vertalen. Ik heb gezegd: maak maar een nieuw contract, met een extra voorschot. Hoe ik het in mijn hoofd haalde, zeiden ze. Die Noble bazuint nu rond dat hij ruzie met mij heeft, maar die man heeft nog nooit contact met mij gezocht. Van zulke laster wordt een mens kopschuw.”
En wereldfaam blijft uit.
“Het wordt absoluut niks. Ik zal altijd wel wereldberoemd in Nederland blijven en in België en Zuid-Afrika, maar dan is het ook afgelopen.”
Voor de herpublicatie van dit korte interview werd toestemming verleend door de interviewer, waarvoor dank.
De Webmaster
Twee andere interviews van Ad Fransen werden na de dood van WF Hermans gepubliceerd: